Leefstijlinflatie is een heel sneaky fenomeen dat jou bakken met geld kan kosten. Het wordt niet voor niks in Amerika ‘lifestyle creep’ genoemd, want het sluipt ongemerkt je leven in. Leefstijlinflatie houdt in dat je gaat leven naar jouw inkomen. Zodra jouw inkomsten stijgen, zullen jouw uitgaven ongemerkt óók stijgen. Zo houd je aan het einde van maand alsnog even veel (of even weinig) over.
Je denkt wellicht ‘dat overkomt mij niet’, maar in de praktijk overkomt het bijna iedereen. Denk maar eens terug aan jouw studententijd of aan de tijd dat je net op jezelf ging wonen. De kans is groot dat je toen met véél minder geld kon rondkomen. Naarmate we meer gaan verdienen, hebben we de neiging om ook meer financiële verplichtingen aan te gaan. We verhuizen naar duurdere huizen, rijden grotere auto’s en breiden ons gezin uit. Ongemerkt stijgen onze uitgaven net zo hard als onze inkomsten.
Hoe ik zelf last had van leefstijlinflatie
Toen ik net afstudeerde werkte ik al een paar jaar als zzp’er in de online marketing. Ik verdiende toen netto circa €1400 euro per maand en kon daar prima van rondkomen. Het was geen vetpot, maar ik had nooit problemen met het betalen van de rekeningen en ik ging meestal ook wel één keer in de twee jaar op vakantie. Gewoon zo’n all-inclusive weekje naar Griekenland of Turkije. Het leven was prima, maar het bij elkaar sparen van een financiële buffer of pensioensparen schoof ik lekker makkelijk voor mij uit. Dat ging ik wel doen zodra ik meer zou gaan verdienen, hield ik mijzelf steeds voor.
Het dubbele verdienen en mondjesmaat rondkomen
Tien jaar later verdiende ik echter ruim het dubbele, maar hield ik alsnog niet genoeg over om een financiële buffer op te bouwen of om te sparen voor mijn pensioen. Hoe dat kon? Heel simpel: ongemerkt waren mijn uitgaven ook gestegen. Het huurhuis van €500 euro per maand was ingeruild voor een dure twee-onder-één-kap in een chiquere buurt. De oude Toyota die bijna uit elkaar viel was vervangen door een dikke Audi. Zo waren er meer uitgaven verspreid over 10 jaar tijd die flink waren gestegen. In een eerder artikel ging ik uitgebreid in op de dingen die ervoor zorgden dat ik last had van leefstijlinflatie.
Tips om leefstijlinflatie te voorkomen
- Doe bij elke grote gebeurtenis in jouw leven (op jezelf wonen, afstuderen, eerste baan, promoties, samenwonen, trouwen, kinderen krijgen, etc.) een financiële APK. Dat hoeft helemaal niet uitgebreid te zijn: maak een simpel overzicht van je financiën. Welke inkomsten en uitgaven heb je? Hoeveel houd je over per maand? Is dat genoeg in verhouding met jouw inkomsten en uitgaven?
- Onthoud heel goed: hoe meer financiële verplichtingen je aangaat, hoe meer risico je loopt. Upgraden naar grotere huizen, duurdere auto’s, etc. is dus niet alleen maar positief, het heeft ook nadelen en financiële consequenties!
- Bereken hoeveel je aan iets kunt besteden en geef dat vervolgens niet (helemaal) uit. We hebben de neiging om bijvoorbeeld maximaal te lenen voor onze hypotheek of om ons maximale budget te besteden aan een auto. Je zet jezelf daar echter wel klem mee, omdat je dan niet zo makkelijk een paar stappen terug kunt doen in jouw uitgaven. Je hóéft niet je gehele budget uit te geven.
- Zorg voor een goede financiële buffer vóórdat je financiële verplichtingen aangaat. Zoals eerder al gezegd: hoge financiële verplichtingen brengen meer risico met zich mee. Je hebt dan dus extra buffer nodig. Weet je niet in welke volgorde je het beste je geldzaken kunt regelen? Volg de stappen van Money Game en dan leer ik je welke route je het beste kunt nemen naar financiële veiligheid.
- Ga je meer verdienen en/of heb je financiële meevallers? Zet dit apart in plaats van dat je het uitgeeft. Zo bereik je jouw spaardoelen veel sneller én voorkom je leefstijlinflatie. Tip: in de Lazy Money Manager kun je dit gemakkelijk bijhouden.
Tips om leefstijlinflatie terug te draaien
Leefstijlinflatie terugdraaien is veel lastiger dan leefstijlinflatie voorkomen. Dus als je het kunt voorkomen: please do! Toch kan het zijn dat het er al is ingeslopen. Je hebt het immers nauwelijks door. Daarom vind je hieronder een paar extra tips om leefstijlinflatie terug te draaien.
- Wees niet bang om een paar stappen terug te doen. In onze maatschappij is dat niet gebruikelijk, maar onthoud goed: de maatschappij betaalt jouw rekeningen niet. Jij betaalt, dus jij bepaalt. Is het noodzaak dat je een paar stappen terugdoet? Gewoon doen. Ga voor een kleiner huis, goedkopere auto, vakanties die minder ver weg zijn, goedkopere supermarktketens, etc. Doe wat je moet doen om jouw financiën op orde te krijgen!
- Denk wat vaker aan lange termijn doelen in plaats van korte termijn opofferingen. Sla je nu een vakantie over, zodat je een financiële buffer kunt opbouwen? Top! Focus je op wat je probeert te bereiken: financiële veiligheid.
- Ga besparen als een malle. Dat klinkt heel stom (wie wil er nou opofferingen doen?!), maar het helpt je echt. De meeste mensen die gaan besparen zien al snel in dat niet alle uitgaven hun écht gelukkig maakten. En dat veel (goedkopere) alternatieven net zo goed zijn. Maak dus een goed overzicht van je geldzaken en schrap de uitgaven die je eigenlijk wel zou kunnen missen.
- Maak het regelen van je geldzaken zo simpel mogelijk. Veel mensen denken dat dit heel ingewikkeld is en knutselen vervolgens de meest ingewikkelde spreadsheets in elkaar. Tip van Flip: hoe makkelijker je het voor jezelf maakt, hoe groter de kans dat je zal slagen.
- Ook hier geldt: ga je meer verdienen en/of heb je financiële meevallers? Zet dit apart in plaats van dat je het uitgeeft. Zo bereik je jouw spaardoelen veel sneller én voorkom je leefstijlinflatie.
Wil je meer weten over mij, over Jan Modaal en over wat ik aanbied? Op de pagina ‘Over Jan Modaal‘ vind je mijn hele verhaal én deel ik hoe het is gekomen dat ik mij zo bezighoud met geldzaken. Oh ja: volg mij op Instagram of Facebook om tips te ontvangen over dit soort onderwerpen. 🙂
